Biuletyn Informacji Publicznej
Urzędu Miejskiego w Drezdenku

SYGNALIŚCI – ZGŁOSZENIA ZEWNĘTRZNE

1. NARUSZENIE PRAWA I SPOSÓB PRZEKAZANIA INFORMACJI O NARUSZENIU PRAWA

Zgodnie z art. 3 ustawy o ochronie sygnalistów naruszeniem prawa jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa, dotyczące m.in.: 

1. korupcji,

2. zamówień publicznych,

3. przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,

4. ochrony środowiska,

5. zdrowia i dobrostanu zwierząt,

6. zdrowia publicznego,

7. ochrony prywatności i danych osobowych,

8. bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych,

9. interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej,

10. konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela - występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi powyżej.

Zgłoszenia zewnętrznego można dokonać w następujący sposób:

1. elektronicznie na adres a-mail: zgloszenie.sygnalisci.zewnetrzne@drezdenko.pl

2. listownie: w zamkniętej kopercie opatrzonej napisem: „Sygnalista-zgłoszenie zewnętrzne” przesłanej na adres: Urząd Miejski w Drezdenku ul. Warszawska 1, 66-530 Drezdenko,

3. telefonicznie na nr tel. +48 698 622 969.

Zgłoszenie telefoniczne jest dokumentowane w formie protokołu rozmowy, odtwarzającego jej przebieg, sporządzonego przez osobę  upoważnioną przez Burmistrza do przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych. W przypadku zgłoszenia telefonicznego udokumentowanego w formie protokołu rozmowy sygnalista może dokonać sprawdzenia, poprawienia i zatwierdzenia protokołu rozmowy przez złożenie czytelnego podpisu.

2. WARUNKI OBJĘCIA SYGNALISTY OCHRONĄ.

Sygnalista podlega ochronie od chwili dokonania zgłoszenia pod warunkiem, że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i że stanowi informację o naruszeniu prawa. Wobec Sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe ani próby lub groźby podejmowania takich działań. Na żądanie Sygnalisty Organ wyda w terminie miesiąca od jego otrzymania, zaświadczenie potwierdzające, że Sygnalista podlega ochronie przed działaniami odwetowymi przewidzianej w ustawie z dnia 24 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. z 2024 r. poz. 928).

3. TRYB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU ZGŁOSZENIA ZEWNĘTRZNEGO

Procedura przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych została wprowadzona Zarządzeniem nr 2.2025 Burmistrza Drezdenka z dnia 9 stycznia 2025 r. Pełna treść Zarządzenia znajduje się TUTAJ. Zgłoszenia zewnętrzne przyjmowane są przez upoważnionego pracownika Urzędu Miejskiego odpowiedzialnego za przyjmowanie zgłoszeń - Koordynatora ds. zgłoszeń zewnętrznych (zwanego dalej Koordynatorem). Organ potwierdzi przyjęcie zgłoszenia na podany adres kontaktowy nie później niż w terminie 7 dni od dnia przyjęcia zgłoszenia.

Koordynator dokonuje wstępnej weryfikacji zgłoszenia zewnętrznego, polegającej na ustaleniu, czy zgłoszenie dotyczy informacji o naruszeniu prawa, oraz na ustaleniu, czy zgłoszenie dotyczy naruszeń prawa w dziedzinie należącej do zakresu działania Organu, a jeżeli nie należy - na ustaleniu organu publicznego właściwego do podjęcia działań następczych. W ramach postępowania, Koordynator może zbierać dodatkowe informacje, w tym zwrócić się do Sygnalisty o udzielenie dodatkowych wyjaśnień. Jeżeli weryfikacja wykaże, że zgłoszenie nie dotyczy naruszenia prawa, Koordynator poinformuje osobę dokonującą zgłoszenia o odstąpieniu od jego rozpatrywania oraz przyczynie odstąpienia.

W przypadku, gdy zgłoszenie dotyczy naruszeń prawa w dziedzinie nienależącej do zakresu działania organu, Koordynator przekaże je niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia dokonania zgłoszenia, a w uzasadnionych przypadkach – nie później niż w terminie 30 dni, do organu publicznego właściwego do podjęcia działań następczych oraz poinformuje o tym Sygnalistę.

Koordynator może nie podjąć działań następczych w przypadku, gdy w zgłoszeniu, dotyczącym sprawy będącej już przedmiotem wcześniejszego zgłoszenia lub zgłoszenia od innego Sygnalisty, nie zawarto istotnych nowych informacji na temat naruszenia prawa w porównaniu z wcześniejszym zgłoszeniem tego naruszenia. Koordynator informuje osobę dokonującą zgłoszenia o takim odstąpieniu. W razie kolejnego zgłoszenia – Koordynator pozostawi je bez rozpoznania.

Zgłoszenia anonimowe nie będą rozpatrywane.

4. TERMIN PRZEKAZANIA INFORMACJI ZWROTNEJ

Koordynator przekaże Sygnaliście informację zwrotną w terminie nieprzekraczającym 3 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia, a w uzasadnionych przypadkach w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia. 

5. ZASADY POUFNOŚCI MAJĄCE ZASTOSOWANIE DO ZGŁOSZEŃ ZEWNĘTRZNYCH

Ochrona Sygnalistów jest zapewniona poprzez:

1. ochronę tożsamości, chyba, że Organ otrzyma od Sygnalisty wyraźną zgodę na ujawnienie danych,

2. jeżeli zgłoszenie dotyczy innych osób, Organ zapewni także ochronę poufności ich tożsamości,

3. udział w procesie rozpatrywania zgłoszenia bezstronnych osób, które zostały zobligowane do zachowania poufności, także po ustaniu stosunku pracy lub zakończeniu współpracy,

4. zapewnienie, że dostęp do danych Sygnalisty oraz dokumentacji związanej ze zgłoszeniem, będą miały tylko uprawnione osoby, które zostały przeszkolone w zakresie zapewnienia ochrony Sygnalistów,

5. ochronę przed działaniami odwetowymi, w tym groźbami przed takimi działaniami, w związku z dokonanym zgłoszeniem.

6. ZASADY PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH

Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679
 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) – zwanego  dalej RODO – informujemy, że:

Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Burmistrz Drezdenka, ul. Warszawska 1, 66-530 Drezdenko, e-mail: um@drezdenko.pl. 

Burmistrz Drezdenka wyznaczył Inspektora Ochrony Danych, z którym można się skontaktować w sprawach związanych z ochroną danych osobowych w następujący sposób:

1. pod adresem poczty elektronicznej: iod@drezdenko.pl,

2. pisemnie na adres siedziby Administratora.

Pani/Pana dane osobowe przetwarzane będą w celu rozpatrzenia zgłoszenia naruszenia prawa zgodnie z art. 8 ust. 1,4 i 8 oraz art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r.
 o ochronie sygnalistów na podstawie art. 6 ust. 1 lit. c RODO tj. wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze. Pani/Pana dane osobowe nie zostaną przekazane innym odbiorcom z wyłączeniem podmiotów uprawnionych do ich otrzymania na podstawie przepisów prawa. Pani/Pana dane osobowe będą przetwarzane przez okres 3 lat po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym zakończono działania następcze lub po zakończeniu postępowań zainicjowanych tymi działaniami.

Przysługuje Pani/Panu prawo żądania:

1. dostępu do treści swoich danych osobowych,

2. ich sprostowania,

3. usunięcia,

4. ograniczenia przetwarzania,

5. wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania.

Posiada Pani/Pan prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego, gdy uzna Pani/Pan, że przetwarzanie Pani/Pana danych osobowych narusza przepis RODO zgodnie z art. 77 – na adres Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa. Podanie danych jest dobrowolne jednak niezbędne do zgłoszenia naruszenia prawa. Konsekwencją niepodania danych osobowy jest brak możliwości dokonania zgłoszenia naruszenia prawa. Podane przez Panią/Pana dane osobowe nie będą wykorzystywane do zautomatyzowanego podejmowania decyzji, w tym profilowania, o którym mowa w art. 22 RODO.

7. CHARAKTER DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH PODEJMOWANYCH W ZWIĄZKU ZE ZGŁOSZENIEM ZEWNĘTRZNYM

Jeżeli zgłoszenie zostanie uznane za uzasadnione i dotyczy naruszenia prawa w dziedzinie należącej do zakresu działania Organu, Koordynator podejmuje dalsze kroki w celu zbadania sprawy i naprawienia naruszenia prawa. W uzasadnionych przypadkach, w celu przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego Koordynator może przekazać zgłoszenie jednostkom organizacyjnym podległym lub nadzorowanym przez Organ. Organ w ramach działań następczych może w szczególności:

1. zawiadomić o zdarzeniu odpowiednie organy ścigania, jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie, że zdarzenie będące przedmiotem zgłoszenia stanowi czyn ścigany z mocy prawa,

2. wszcząć kontrolę wewnętrzną,

3. zastosować wobec osoby, której dotyczy zgłoszenie, środki prawne przewidziane w przepisach prawa, w szczególności takie jak kary porządkowe, wypowiedzenie warunków pracy i płacy obejmujące zmianę dotychczas zajmowanego stanowiska lub rozwiązanie umowy o pracę, wyciągnięcie innych konsekwencji służbowych, a w sytuacji, gdy nadużycia naraziły Gminę Drezdenko na straty finansowe, skierowanie sprawy na drogę sądową,

4. zobowiązać kierowników komórek organizacyjnych Urzędu Miejskiego do podjęcia działań naprawczych, które mają na celu zapobieżenie podobnym zdarzeniom w przyszłości.

8. ŚRODKI OCHRONY PRAWNEJ SYGNALISTY

Sygnalista podlega ochronie określonej w przepisach Rozdziału 2 ustawy z dnia 24 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. z 2024 r. poz. 928). Ustawodawca wskazał, że jeżeli praca była, jest lub ma być świadczona na podstawie stosunku pracy, to wobec Sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe, polegające w szczególności na:

1. odmowie nawiązania stosunku pracy,

2. wypowiedzeniu lub rozwiązaniu bez wypowiedzenia stosunku pracy,

3. niezawarciu umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas nieokreślony po rozwiązaniu umowy o pracę na okres próbny,

4. obniżeniu wysokości wynagrodzenia za pracę,

5. wstrzymaniu awansu albo pominięciu przy awansowaniu,

6. pominięciu przy przyznawaniu innych niż wynagrodzenie świadczeń związanych z pracą lub obniżeniu wysokości tych świadczeń,

7. przeniesieniu na niższe stanowisko pracy,

8. zawieszeniu w wykonywaniu obowiązków pracowniczych lub służbowych,

9. niekorzystnej zmianie miejsca wykonywania pracy lub rozkładu czasu pracy,

10. negatywnej ocenie wyników pracy lub negatywnej opinii o pracy,

11. nałożeniu lub zastosowaniu środka dyscyplinarnego, w tym kary finansowej,

12. mobbingu i dyskryminacji,

13. niekorzystnym lub niesprawiedliwym traktowaniu.

Za działania odwetowe z powodu dokonania zgłoszenia uważa się także próbę lub groźbę zastosowania jednego ze środków określonych powyżej. Sygnalista, wobec którego dopuszczono się działań odwetowych, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszane do celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, lub prawo do zadośćuczynienia.

9. WARUNKI, NA JAKICH SYGNALISTA JEST CHRONIONY PRZED PONOSZENIEM ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA NARUSZENIE POUFNOŚCI

Dokonanie zgłoszenia nie może stanowić podstawy odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności dyscyplinarnej lub odpowiedzialności za szkodę z tytułu naruszenia praw innych osób lub obowiązków określonych w przepisach prawa, w szczególności w przedmiocie zniesławienia, naruszenia dóbr osobistych, praw autorskich, ochrony danych osobowych oraz obowiązku zachowania tajemnicy, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem art. 5 ustawy o ochronie sygnalistów, pod warunkiem że Sygnalista miał uzasadnione podstawy sądzić, że zgłoszenie jest niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa zgodnie z ustawą.

W przypadku wszczęcia postępowania prawnego dotyczącego odpowiedzialności, o której mowa w powyżej, Sygnalista może wystąpić o umorzenie takiego postępowania.

Uzyskanie informacji będących przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego lub dostęp do takich informacji nie mogą stanowić podstawy odpowiedzialności, pod warunkiem, że takie uzyskanie lub taki dostęp nie stanowią czynu zabronionego.

WAŻNE: Sygnalista musi liczyć się z tym, że poniesie określone konsekwencje prawne za dokonanie bezpodstawnego zgłoszenia, tj. jeżeli świadomie i celowo dokona zgłoszenia naruszenia prawa, które w rzeczywistości nie miało miejsca, to zgodnie z art. 57 ustawy o ochronie sygnalistów podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

10. ZACHĘTA DO KORZYSTANIA Z PROCEDURY ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH

W przypadku, gdy naruszeniu prawa można skutecznie zaradzić w ramach struktury organizacyjnej podmiotu prawnego, a Sygnalista uważa, że nie zachodzi ryzyko działań odwetowych - zachęcamy do skorzystania z procedury zgłoszeń wewnętrznych podmiotu prawnego, którego dotyczy zgłoszenie. Pozwoli ona skutecznie zaradzić naruszeniom w ramach struktury organizacyjnej tego podmiotu prawnego.

11. DANE KONTAKTOWE RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH.

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich

al. Solidarności 77, 00-090 Warszawa

Infolinia RPO: 800 676 676

e-mail: biurorzecznika@brpo.gov.pl